Môn Sinh học luôn là một trong những môn thi quan trọng và có tính phân hóa cao trong kỳ thi tốt nghiệp THPT. Để đạt điểm cao môn Sinh học trong kỳ thi năm 2025, ngoài việc học tập chăm chỉ, việc xây dựng một chiến thuật làm bài thi khoa học, hợp lý trong phòng thi. Dưới đây là 6 bí kíp làm bài thi môn sinh học điểm cao dành cho bạn.

6 bí kíp làm bài thi môn Sinh học điểm cao năm 2025

Đề thi minh họa năm 2025 đã có sự thay đổi rõ nét về cấu trúc và mức độ câu hỏi, tập trung tăng cường vận dụng kiến thức vào thực tiễn và khả năng tư duy logic của thí sinh. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn các bí kíp làm bài thi Sinh học để tối ưu điểm số ngay trên phòng thi mà không đi sâu vào phương pháp học trước đó.

Nắm rõ cấu trúc đề thi và phân bổ thời gian hợp lý

Theo đề thi minh họa môn Sinh năm 2025, đề thi gồm 28 câu hỏi trắc nghiệm với 40 ý hỏi được chia thành 3 phần chính: Phần kiến thức (18 câu), phần hiểu (4 câu đúng/sai tương đương 16 ý) và phần vận dụng (6 câu). Cấu trúc này được xây dựng dựa trên 3 mức năng lực tư duy: Nhận thức sinh học, Tìm hiểu thế giới sống và Vận dụng kiến thức kỹ năng đã học.

• Phần 1 (Kiến thức) chiếm khoảng 42,5% số ý hỏi, đa phần là các câu hỏi cơ bản và vận dụng nhẹ.
• Phần 2 (Hiểu) gồm các câu hỏi đúng/sai liên quan đến thực hành, ứng dụng sinh học.
• Phần 3 (Vận dụng) chiếm khoảng 35%, yêu cầu cao về tư duy, phân tích và giải quyết bài toán phức tạp.

Bí quyết đầu tiên là bạn phải phân bổ thời gian làm bài sao cho hợp lý với từng phần. Ví dụ, nếu tổng thời gian làm bài là 50 phút, bạn nên dành:

• Khoảng 20-25 phút cho phần kiến thức và hiểu (các câu dễ đến trung bình),
• Khoảng 20 phút cho phần vận dụng (các câu khó hơn, cần suy luận sâu),
• 5-10 phút cuối để kiểm tra lại bài.

Việc xác định rõ thời gian làm từng phần giúp bạn không bị cuống khi gặp câu khó và đảm bảo đủ thời gian làm hết đề.

Chiến thuật xử lý câu hỏi dễ trước, câu khó sau

Trong đề thi minh họa, phần kiến thức và hiểu chiếm đa số câu hỏi mang tính cơ bản và trung bình, có thể giải quyết nhanh. Khi vào phòng thi, bạn nên:

• Ưu tiên làm các câu hỏi dễ, câu hỏi chắc chắn làm được trước, ví dụ các câu hỏi nhớ kiến thức, đúng/sai liên quan đến định nghĩa, các hiện tượng sinh học quen thuộc.
• Đánh dấu lại những câu khó hơn, đặc biệt là các câu vận dụng phức tạp liên quan đến di truyền học, sinh thái học, phép lai, phân tích hệ sinh thái… để làm sau.

Chiến thuật này giúp bạn nhanh chóng lấy điểm chắc chắn, tạo tâm lý tự tin và giữ thời gian cho các câu hỏi cần suy nghĩ kỹ.

Cách đọc đề và xử lý câu hỏi đúng/sai hiệu quả

Phần câu hỏi đúng/sai chiếm khá nhiều ý hỏi (16 ý) trong phần hiểu. Đây là dạng câu hỏi thường làm mất điểm do thí sinh đọc sai hoặc hiểu không rõ ý câu hỏi. Một số bí kíp xử lý hiệu quả:

• Đọc kỹ từng ý hỏi, đặc biệt chú ý những từ khóa phủ định như “không”, “chưa”, “chỉ”, “luôn luôn”… Vì chúng rất dễ gây nhầm lẫn khi đánh giá đúng/sai.
• Phân tích từng ý hỏi dựa trên kiến thức đã nắm vững và các hiện tượng thực tế.
• Nếu không chắc chắn, bạn có thể dựa vào loại trừ: Một câu hỏi với nhiều phần, chỉ cần một phần sai thì toàn bộ câu đúng/sai đó sẽ sai.
• Tránh trả lời theo cảm tính hoặc phỏng đoán bừa vì sai một câu đúng/sai có thể mất điểm cả câu.

Tư duy logic, phân tích kỹ các câu vận dụng

Phần vận dụng chiếm gần 35% số ý hỏi và là phần gây phân hóa lớn nhất trong đề thi minh họa. Các câu hỏi vận dụng yêu cầu thí sinh:

• Biết vận dụng kiến thức đã học vào các tình huống thực tiễn,
• Phân tích, suy luận logic,
• Giải quyết các bài toán về di truyền, sinh thái phức tạp.

Khi gặp những câu hỏi này, bạn cần thực hiện theo các bước:

• Đọc kỹ đề bài và xác định yêu cầu rõ ràng. Đừng vội trả lời mà hãy hiểu rõ câu hỏi muốn hỏi điều gì.
• Phân tích dữ liệu và thông tin đã cho. Nhiều câu hỏi vận dụng đưa dữ liệu thực nghiệm hoặc tình huống sinh học cụ thể. Bạn cần đọc thật cẩn thận các bảng số liệu, biểu đồ, sơ đồ phép lai…
• Lập luận từng bước rõ ràng. Ví dụ, trong các bài toán di truyền, bạn nên xác định kiểu gen, kiểu hình, sau đó suy luận phép lai, tỉ lệ phân li…
• Nếu đề cho phép, ghi nhanh các bước tính toán, suy luận ra nháp để tránh bỏ sót chi tiết.
• Loại trừ các đáp án không hợp lý nếu là câu hỏi trắc nghiệm nhiều lựa chọn.

Một lưu ý quan trọng là không để mất quá nhiều thời gian cho một câu vận dụng quá khó. Nếu gặp câu bế tắc, bạn nên tạm thời bỏ qua, làm các câu khác rồi quay lại nếu còn thời gian.

Giữ vững tâm lý, làm bài có chiến lược

Tâm lý vững vàng là yếu tố rất quan trọng giúp bạn làm bài hiệu quả trong phòng thi. Một số lời khuyên để giữ bình tĩnh và làm bài tốt:

• Bắt đầu bài thi với tinh thần tự tin, tránh căng thẳng.
• Khi gặp câu khó, không nên hoang mang hoặc lo lắng quá mức, hãy hít thở sâu, bình tĩnh suy nghĩ.
• Tận dụng thời gian kiểm tra lại bài thi để rà soát các câu dễ bị sai do nhầm lẫn hay bỏ sót.
• Đừng quá chú trọng vào một câu hỏi mà làm mất nhiều thời gian ảnh hưởng đến các câu khác.
• Đảm bảo tốc độ làm bài phù hợp, không quá nhanh dẫn đến sai sót, cũng không quá chậm làm không kịp thời gian.

Một số mẹo nhỏ giúp tối ưu điểm trong phòng thi môn Sinh

• Khi làm các câu hỏi liên quan đến di truyền, hãy nhớ các quy luật cơ bản Mendel, công thức tính xác suất và lưu ý các trường hợp đặc biệt (đột biến, gen liên kết, tương tác gen).
• Với câu hỏi về sinh thái, chú ý tới các khái niệm về quần thể, hệ sinh thái, các mối quan hệ sinh thái và nguyên lý ổn định hệ sinh thái.
• Sử dụng kỹ thuật loại trừ trong trắc nghiệm: Loại bỏ đáp án sai chắc chắn để tăng khả năng chọn đúng.
• Ghi nhanh lại các công thức, quy tắc cần nhớ vào nháp để tham khảo khi cần.
• Trong các câu hỏi thực hành, vận dụng, hãy tìm liên hệ với kiến thức đã học về thí nghiệm, quan sát thực tế để suy luận.

Đề thi môn Sinh học năm 2025 có sự phân hóa cao với tỷ lệ câu hỏi vận dụng tăng đáng kể, đòi hỏi thí sinh không chỉ có kiến thức tốt mà còn phải biết cách vận dụng linh hoạt, suy luận logic. Do đó, để đạt điểm cao, bên cạnh quá trình học tập bài bản, việc có một chiến thuật làm bài thi trong phòng thi hợp lý là vô cùng quan trọng.

Bạn nên nắm chắc cấu trúc đề thi, phân bổ thời gian hợp lý, ưu tiên làm các câu dễ trước, đọc kỹ đề đặc biệt với dạng đúng/sai, tư duy logic sâu sắc với các câu vận dụng, đồng thời giữ tâm lý bình tĩnh và có chiến lược làm bài phù hợp.

Hy vọng với những bí kíp làm bài thi môn Sinh học trong phòng thi được chia sẻ trên đây, bạn sẽ tự tin hơn và đạt được điểm số cao trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025. Trường Cao đẳng Y Dược Sài Gòn chúc bạn thành công!